Röhsska Museum

Tot de thematische hoogtepunten behoren Chinese kunstnijverheid, Japans design en een schenking van goud- en zilverstukken die het museum in 1934 ontving(Falk Simons zilversamling). Een deel van het museum toont permanent een representatieve doorsnede van de uitgebreide collecties. Daarnaast zijn er regelmatig wisselende tentoonstellingen over verschillende thematische zwaartepunten op het gebied van vormgeving, waarbij ook gebruik wordt gemaakt van tentoonstellingen uit andere musea.

Design is overal!

De nieuwe centrale tentoonstelling is Inspiration East Asia, die de invloed van Oost-Aziatische kunst en kunstnijverheid op hedendaags Scandinavisch design onderzoekt. Naast de tentoonstellingen in de ongeveer 20 zalen en kamers, die ook licht- en geluidsinstallaties omvatten, problematiseert het huis de gespannen relatie tussen design en samenleving in diverse lezingen en begeleidende evenementen. De centrale boodschap van het museum beschrijft met de slogan Designis everywhere het besef dat design veel verder gaat dan het ontwerpen van alledaagse voorwerpen. Met affiches, verpakkingen, belettering, pictogrammen en nog veel meer bepalen ontwerpers ons dagelijks leven, meestal onmerkbaar maar doorslaggevend.

Hoe het allemaal begon: Veel luxe. Nauwelijks smaak.

Wereldsteden zoals Londen hadden al lang het Victoria & Albert Museum (sinds 1852); Noordse hoofdsteden zoals Helsinki met het Taideteollisuusmuseo (1874) en Kopenhagen met het Design Museum (1890) presenteerden al kunstnijverheidsverzamelingen - en ook de Zweedse inspanningen om het grote publiek bewust te maken van en warm te doen lopen voor stijl en design waren in volle gang.

In de jaren 1880 werd in Göteborg het idee voor een permanent tentoonstellingsgebouw geboren toen de Gnistan (De Vonk) Society haar eerste tentoonstellingen van stukken uit particuliere verzamelingen organiseerde. Het idee zelf was afkomstig van kamerheer, schrijver en amateur-archeoloog Wilhelm Berg (1839-1915), de secretaris van Gnistan. Berg was niet erg te spreken over de smaak van zijn Göteborgse medeburgers; overladen stukken werden uitsluitend gebruikt voor representatie en werden zonder meer vermengd met goedkope massaprodukten om verstilde ensembles te vormen. Zijn oordeel: "V" De oprichting van het museum werd mogelijk gemaakt door particuliere schenkingen, in de eerste plaats uit de nalatenschap van de gebroeders Wilhelm en August Röhss, die hun geld in binnen- en buitenland hadden verdiend. Het door hen nagelaten bedrag maakte de bouw van het museum en de verwerving van de basiscollectie mogelijk.

Beroemd museumgebouw door Carl Westmann

De landelijke architectuurwedstrijd voor het gebouw werd in 1910 gewonnen door de Zweedse architect Carl Westmann (1866-1936). Het museumgebouw in de stijl van de Zweedse Nationale Romantiek werd opgetrokken uit met de hand beschilderde baksteen, waarmee werd beoogd te verwijzen naar de eeuwenoude traditie van de Zweedse bouwkunst en, via de ornamentiek, naar de vitaliteit ervan. De eerste tentoonstellingen werden gehouden toen het gebouw nog in aanbouw was.

Het gebouw voor het Röhsska Museum is een van de belangrijkste werken van Westmann. Veel bekender is echter een gebouw dat hij slechts korte tijd later ontwierp: het stadhuis van Stockholm (Stadshuset).

De collecties van het museum

Spoedig kwamen daar de stukken van een Japanverzameling bij; in 1912/13 werd de botanicus Thorild Wullf op kosten van het museum op inkoopreis naar China gezonden. De daaruit voortvloeiende collectie chinoiserieën is een van de grootste en belangrijkste die vandaag de dag in Europese musea te vinden is, niet in de laatste plaats omdat Wullf in China aankwam juist toen de laatste keizer er afstand van deed. De algemene chaos van de omwenteling en de daaruit voortvloeiende onrust werd door Wulff, die op kunstgebied niet erg onderlegd was, maar wel zeer bedreven, aangegrepen om een aanzienlijke verzameling bijeen te brengen. Het museum werd in 1916 geopend.

Museum reikt prijs uit voor Scandinavisch design

Sinds 1994 reikt het museum jaarlijks de Torsten och Wanja Söderbergs pris uit voor uitmuntend Scandinavisch design, die met een bedrag van één miljoen Zweedse kronen de waardevolste designprijs ter wereld is. De prijswinnaars krijgen de gelegenheid hun werken te presenteren in de zalen van het Röhsska.