Zweedse Poort in Riga
De Zweedse Poort of Schwedentor (Lets: Zviedru vérti) is een populaire bezienswaardigheid in Riga. De Zweedse Poort, gebouwd na het einde van de Pools-Zweedse oorlog in 1698, diende lange tijd als stadspoort en maakte deel uit van de stadsmuren van Riga. Naast de Zweedse Poort waren er nog zeven andere stadspoorten, maar die bestaan niet meer.
Het slimme idee van een koopman?
Er zijn twee verschillende theorieën over de oorsprong van de Zweedse Poort. Volgens de eerste theorie was de poort het geesteskind van een koopman. Ook in Riga was het gebruikelijk dat kooplieden belasting betaalden op ingevoerde goederen. De koopman, wiens huis stond waar men nog steeds de Zweedse Poort moet passeren, wilde deze belasting vermijden: Volgens de overlevering liet hij daarom delen van het woonhuis afbreken en een stadspoort bouwen. Bovendien diende de poort hem als bron van inkomsten, aangezien alle voorbijgangers een vergoeding moesten betalen. Volgens de tweede theorie hebben de Zweden, die van 1621 tot 1710 de macht in handen hadden, de Zweedse Poort gecreëerd. Vermoedelijk werd dit gedaan om de afstand tussen de kazernes voor de stadsmuur en het stadscentrum te verkleinen.
De Zweedse Poort als populaire bestemming voor geliefden
Zelfs vandaag de dag zijn er inwoners van Riga die de Zweedse Poort griezelig vinden. Er wordt beweerd dat soms de stemmen van een lang geleden gestorven echtpaar te horen zijn. De bijbehorende legende zegt dat het een Zweedse soldaat en een meisje uit Riga waren. Hoewel het stel elkaar slechts in het geheim ontmoette, werden ze op een dag betrapt. Als straf voor hun onverdraaglijke relatie werden ze beiden levend ingemetseld in de Zweedse Poort. Volgens de traditie horen alleen geliefden die samen door de poort lopen en de stemmen van de doden horen, echt bij elkaar.
Bestrating in plaats van houten balken
De Zweedse Poort, gelegen aan Torņa iela, vormt een verbinding tussen de Sint-Jacobskazerne en de Oude Stad. Binnen de stadsmuur ligt Trokshniu iela. Opvallend is de verschillende samenstelling van de straatstenen. De stenen komen uit verschillende steengroeven en zijn door verschillende steenhouwers bewerkt: Volgens het besluit van de magistraat moest iedereen die Riga binnen wilde twee straatstenen meenemen. Geleidelijk aan vervingen kasseien de houten balken die het moeilijk maakten om zich te verplaatsen als het nat was.
In de jaren '80 en '90 moesten de stadsmuren van Riga en de Zweedse Poort op veel plaatsen worden hersteld. Deze restauratiewerkzaamheden zijn de reden voor de aanwezigheid van metselstenen van een andere kleur. Toch heeft de poort haar oorspronkelijke uiterlijk uit de tijd van de Zweden kunnen behouden.