Vrijheidsmonument

Vrijheidsbeeld van een speciaal soort

Met een totale hoogte van 42 meter maakt het monument al van verre indruk op bezoekers van Riga. Dankzij zijn hoogte is hij ook geschikt als oriëntatiepunt. In totaal bestaat het Vrijheidsbeeld uit 56 afzonderlijke beelden. De sokkel in de vorm van een 19 meter hoge obelisk wordt bekroond door het grote beeld Allegorie van de vrijheid, dat drie sterren in zijn handen houdt. Elke ster staat voor een van de drie historische regio's van Letland. De Letten noemen het Vrijheidsbeeld liefkozend Milda. In westelijke richting is de allegorie een van de vele figuren van het monument die van het oosten zijn afgekeerd; slechts één figuur op de sokkel is naar het oosten gericht, en deze heeft het hoofd omlaag en is geketend.

Hoewel Riga de hoofdstad was van de Letse SSR en onder het bewind stond van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken, werd het monument door de machthebbers anders geïnterpreteerd. Voor de Letten is het Vrijheidsbeeld altijd een symbool geweest van de Letse onafhankelijkheid, die kortstondig heeft geduurd, om vervolgens vele jaren te duren voordat Letland weer onafhankelijk kon worden.

De geschiedenis van het Vrijheidsmonument

Het Vrijheidsmonument werd opgericht tijdens de eerste onafhankelijkheid van Letland, die helaas maar kort heeft geduurd. Tussen 1910 en 1915 werd het plein versierd met een indrukwekkend ruiterstandbeeld van Peter de Grote. In 1918 werd de Republiek Letland opgericht, als gevolg van een groeiend nationaal sentiment onder de Letten. Vooral in de jaren twintig bereikte Letland een economische en culturele welvaart die voorheen ondenkbaar was. Tussen 1931 en 1935 werd het Vrijheidsmonument gebouwd, dat zich op de huidige Vrijheidsboulevard bevindt. Gefinancierd door giften van de bevolking en ontworpen door Ernests Štālbergs en gerealiseerd door de beeldhouwer Kārlis Zāle, heeft het monument, met veel geluk, de tijden van hernieuwde bezetting door Duitsland en de Sovjet-Unie overleefd.

Na de Tweede Wereldoorlog waren er plannen om het monument te slopen, maar de kunstenares en leerlinge van Kārlis Zāle, Vera Muchina, streed voor het behoud ervan. Tijdens het Russische bewind werd het werk niet afgebroken wegens zijn artistieke waarde, maar werd er een Lenin-monument tegenover geplaatst, dat in tegenstelling tot het Letse Vrijheidsbeeld naar het oosten is gericht.

Het Vrijheidsmonument vandaag

Sinds de onafhankelijkheid van Letland in 1990 is hersteld, is het Vrijheidsmonument niet alleen een monument voor Letten geworden, maar ook een plaats die de geschiedenis levend houdt. Letse bruidsparen leggen hier bloemen. Aan de voet van het Vrijheidsbeeld vindt het jaarlijkse songfestival plaats, worden er assemblees gehouden en vieren leerlingen en studenten hier hun afstuderen. Maar ook politici uit de hele wereld houden hier hun toespraken. Het belang van het monument blijkt ook uit het feit dat er dagelijks tussen 9.00 en 18.00 uur een erewacht voor het monument staat om het te "bewaken".