1. Home
  2.  › 
  3. België
  4.  › 
  5. Brussel

De wijken van Brussel

Het centrum van de stad

Het historische en huidige stadscentrum van Brussel ligt op het riviereiland Saint-Géry in de Zenne, genoemd naar de vroegere bisschop Gaugerich van Cambrai (550-626). Hij zou hier aan het eind van de 6e eeuw een kerk ter ere van de aartsengel Michaël hebben gebouwd, die wordt beschouwd als de kern van de stad Brussel. Vandaag staat hier op de Place Sainte-Gudule de kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele uit het begin van de 16e eeuw.

Naast en in de onmiddellijke omgeving van deze kerk zijn er nog tal van andere bekende Brusselse bezienswaardigheden. Zo zijn op sommige plaatsen nog de overblijfselen te zien van de eerste middeleeuwse stadsmuur uit de 13e eeuw, die de voormalige haven aan de Zenne omringde. Hier bevindt zich ook de archeologische site van het Coudenbergpaleis uit de 12e tot 18e eeuw.

De belangrijkste toeristische attractie in het stadscentrum is echter ongetwijfeld de centrale en ongeveer 1,5 hectare grote Grote Markt met het gotische stadhuis en de omliggende barokke gebouwen uit de 11e eeuw, die sinds 1998 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat. Het plein is vooral druk op weekdagen voor de bloemenmarkt en op zondagen voor de vogeltjesmarkt; om de twee jaar in juli is hier het grote kleurrijke bloementapijt te bewonderen. De luxueuze Galeries Royales Saint-Hubert, gebouwd in 1847, is het hele jaar door geopend.

De wijk Laken: waar de wereld te gast is en voetbal wordt vereerd

De wijk, gelegen in het noorden van de stad, werd voor het eerst in documenten vermeld aan het eind van de 11e eeuw en was, met uitzondering van de periode tussen 1331 en 1795, een zelfstandige gemeente tot de definitieve inlijving in 1921. Tot het begin van de 19e eeuw was Laken een klein plattelandsdorp; daarna zorgde de geleidelijke industrialisatie voor een sterke groei.

Rond 1850 telde de wijk al zo'n 4.000 inwoners; vandaag de dag zijn dat er zo'n 52.000. De bekendste bezienswaardigheden zijn de residentie van de Belgische koninklijke familie, het kasteel van Laken, gebouwd in classicistische stijl van 1782 tot 1784, en het omliggende park Laken/Laeken (Parc de Laeken), ook wel "Klein Zwitserland" genoemd vanwege de vele bruggen, vijvers, kunstrotsen en valleien. Ook de neogotische Onze-Lieve-Vrouwekerk uit 1872, waar verschillende leden van de Belgische koninklijke familie hun laatste rustplaats hebben gevonden, wordt vaak bezocht en gefotografeerd.

In 1935 en 1958 werd op het plaatselijke Heizelplateau de Wereldtentoonstelling gehouden, die nu Heizelpark heet, en het wereldberoemde Atomium, symbool van het vreedzaam gebruik van kernenergie, is er gevestigd. Laken is ook de thuishaven van het populaire Mini-Europa park, waar ongeveer 80 Europese steden en zo'n 350 huizen zijn nagebouwd, en het Koning Boudewijnstadion met 50.000 zitplaatsen, het grootste in zijn soort in België.

De gemeente Neder-over-Heembeek: waar alchemisten ooit experimenteerden

Eveneens in het noorden van Brussel ligt de wijk Neder-Over-Heembeek, die in 1921 samen met Laken en Haren werd ingelijfd. In 1112 en 1155 kwamen de twee voormalige deelgemeenten van het boerendorp Over-Heembeek en Neder-Heembeek onder het bestuur van het klooster Abbaye de Dieleghem. Van de 15e tot de 17e eeuw behoorden het dorp en het plaatselijke kasteel toe aan de rijke familie Busleyden, en in 1814 werden de twee dorpen verenigd tot één parochie. Al in 1618 kreeg het dorp bekendheid buiten de regio omdat Johan Baptista van Helmont (1580-1644), een Vlaams geleerde en volgeling van de leer van de beroemde alchemist, arts, astroloog, mysticus en filosoof Paracelsus Theophrastus Bombast von Hohenheim (1493-1541), hier de formule voor het maken van goud zou hebben gekregen van een onbekende persoon. Ook de latere Paus Leo XIII (Vincenzo Gioacchino Pecci) in 1843 woonde tijdelijk in het stadje.

Een architecturale bezienswaardigheid in Neder-Over-Heembeek is de 18e-eeuwse Sint-Niklaaskerk, die in 1932 werd ontwijd en sinds de grondige restauratie in 1935 dienst doet als cultureel centrum. Een populaire ontmoetingsplaats onder de bevolking van heel Brussel is het moderne zwembad aan de Lombartzijde met sauna en solarium. Een aanbevolen recreatiegebied in de wijk is het zeven hectare grote Parc de Meudon op het terrein van het voormalige gelijknamige kasteel. De dichtstbijzijnde bushaltes zijn Wimpelberg of Val Maria.

Het Haren district: Het vervoersknooppunt in het noordoosten van de stad.

Net als Laken en Neder-Over-Heembeek werd ook Haren in het noordoosten in 1921 een nieuw district bij Brussel gevoegd. Vanwege de vele grote bedrijven in de omgeving is Haren met de rest van de stad verbonden door drie treinstations (Haren, Buda, Haren Sud/Zuid). Tussen 1914 en het begin van de jaren 1950 bevond zich hier ook de eerste luchthaven van Brussel. Het Europese hoofdkwartier van de NAVO werd in de jaren 1960 op deze plaats gebouwd en is sinds 1967 in Haren gevestigd. Ook de Europese Organisatie voor de Veiligheid van de Luchtvaart (EUROCONTROL) leidt haar werkzaamheden vanuit Haren, en tussen 1932 en 1997 had het Franse automobielbedrijf Renault hier een van zijn grootste productiefaciliteiten.

Tot op de dag van vandaag wordt Haren sterk gekenmerkt door grote industrieterreinen en transportverbindingen. Het zwembad "Le Tetard-Le Dauphin" in de Rue de Verdun en het spoorwegmuseum "Train World" op de Place Princesse Elisabeth zijn leuke plaatsen om te bezoeken. Iets verder weg maar gemakkelijk te bereiken zijn het legermuseum "Koninklijk Legermuseum" in het Jubelpark, het "Belgisch Stripcentrum" in de Zandstraat en het groene Josaphatpark aan de Azaleeslaan.

De Europese wijk: van hieruit wordt het lot van het "oude continent" geleid

Niet ver van het eerder genoemde Jubelpark, tussen de wijken Eterbeek en Plasky, ligt de Europese wijk met talrijke EU-instellingen en bestuursorganen, alsmede vele ambassades en belangengroepen. In het Berlaymontgebouw, dat tussen 1963 en 1967 aan de Wetstraat is gebouwd, is de zetel van de Europese Commissie gevestigd, met inbegrip van de kantoren van de voorzitter, de commissarissen en de persvoorlichters, alsmede het secretariaat-generaal en de Juridische Dienst van de Europese Commissie.

In het naburige Justus Lipsiusgebouw, dat in 1995 in gebruik is genomen en een oppervlakte van ruim 215.000 m² beslaat, zijn het centrale conferentie- en perscentrum van de Raad van de EU en de Europese Raad ondergebracht. Het Justus Lipsiusgebouw is met het in 2016 voltooide Europagebouw verbonden door twee voetgangersbruggen. De in 2007 voltooide uitbreiding van het Lex-gebouw in de Wetstraat biedt onderdak aan een kantine en de vertaaldienst van het secretariaat-generaal van de Europese Raad. In het Charlemagne-gebouw zijn de twee directoraten-generaal Handel en Uitbreiding van de Europese Commissie gehuisvest. In het Driehoeksgebouw uit 2009 aan de Kortenberglaan/Avenue de Cortenbergh is sinds 2012 het hoofdkwartier van de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) ondergebracht.

De wijk Louise/Louiza-Roosevelt: waar gerechtigheid en diplomatie te vinden zijn

De wijk in het zuiden van Brussel herbergt ook talrijke ambassades, zoals die van Bolivia, Montenegro, Argentinië, Brazilië, Ecuador, Suriname, Kroatië, Paraguay en Costa Rica aan de belangrijkste en langste verbindingsstraat, de Louizalaan, tussen het levendige Louizaplein en het Terkamerenbos. In de onmiddellijke omgeving bevinden zich ook het Justitiepaleis van Brussel (Palais de Justice de Bruxelles/Justitiepaleis) aan het Poelaertplein, gebouwd tussen 1866 en 1883, de in de 19e eeuw kunstmatig aangelegde Étangs d'Elsene/Vijvers van Elsene aan de Guillaume Stocqstraat, en het aangrenzende park Hof van de Koning/Jardin du Roi.

Het park rond de voormalige cisterciënzer abdij La Cambre/Ter Kameren is ook een groene oase van rust. Hetzelfde geldt voor het groene gebied Bois de la Cambre/Ter Kamerenbos, dat ruim 1,2 km² beslaat. Een vertegenwoordiger van de Anglicaanse gemeenschap (Church of England) is de "Drievuldigheidskathedraal" in de Rue Capitaine Crespel niet ver van de Louizalaan.